26, అక్టోబర్ 2021, మంగళవారం

ఓ బాటసారీ ..... నను మరువకోయీ పాట | బాటసారిసినిమా | తెలుగు పాత పాటలు | Telugu old songs |

పాటలో ఏముంది?

బంధాలు ఎన్నయినా ఉండవచ్చు కానీ, ? అన్ని బంధాలూ కడదాకా  కొనసాగుతాయన్న గ్యారెంటీ లేదు కదా! ఒక్కోసారి అవి ఒక అద్భుతమైన మలుపు దగ్గరే ఆగిపోవచ్చు. అలా ఆగిపోయినప్పుడు ఇంకేముంటుంది శూన్యం  తప్ప. అయితే, ఆ శూన్యాన్నీ, ఆ ఒంటరితనాన్నీ భరించడం అందరి వల్లాకాదు. ‘అంతా అయిపోయింది కదా! ఇంకెందుకు?’ అనుకుని, హృదయ ద్వారాలు మూసేసుకోవడం కూడా అందరి వల్లా కాదు. ఈ పరిస్థితుల్లో అనుకోకుండా మరెవరో తమ హృదయ మందిరంలోకి ప్రవేశించినా, ప్రవేశించవచ్చు. వచ్చిన ఆ వ్యక్తి, గుండె నిండా ఆర్ధ్రతను నింపేయవచ్చు. ప్రాణాల్ని ఉక్కిరిబిక్కిరి చేయవచ్చు. ఉన్నట్లుండి కొన్ని ఆశల్ని మేల్కొల్పవ చ్చు. అవి ఒక్కొక్క అడుగే వేస్తూ, ముందు స్నేహంగా, ఆ తర్వాత అభిమానంగా, ఆ తర్వాత ప్రేమగానూ మారవచ్చు. అదైనా స్థిరంగా ఉంటుందా? అంటే అదీ చెప్పలేం.! ఒక్కోసారి,  ఆగిపోయిన తొలి బంధంలాగే, ఇది కూడా అర్ధాంతరంగా ఆగిపోవచ్చు. ఈ పరిణామాల వెనుక సమాజం పాత్ర కూడా ఉంటే అదో పెద్ద అలజడే ఇంక!  ఇదంతా ఎందుకులే అనుకుని, సమాజపు కట్టుబాట్లకు లోబడి, గడపలోపలే ఆగిపోతే అదొక తీరు. ఒకవేళ కాదని తెగించి, గడప దాటి వెళ్లిపోతే అదో తీరు. అలా కాకుండా గడప ఇవతల  ఒక కాలు, గడ అవతల ఒక కాలు ఉంచి అక్కడే నిలుచుండిపోతే జీవితమింక  అగ్ని సరస్సే!  1961లో విడుదలైన ‘ బాటసారి’ సినిమా ఇతివృత్తమంతా  ఆ అగ్ని సరస్సుతోనే సాగుతుంది. ఆ సరస్సులో పడి దహించుకుపోతున్న  ఒక  మహిళ అంతర్వేదనను  దృష్టిలో ఉంచుకుని, సముద్రాల రాఘవాచార్య (సీనియర్‌) రాసిన ఈ పాటకు మాస్టర్‌ వేణు భావస్పోరకమైన బాణీ కూర్చారు. ఆ కీలక పాత్రపోషణతో పాటు,  భానుమతి  ఆ పాటను ఎంతో ఆర్ద్రంగా గానం చేసింది. ఇప్పటికి సరిగ్గా 60 ఏళ్ల క్రితం విడుదలైన ఈ పాటను ఇప్పటికీ జనం మరిచిపోలేదంటే ఆ కారణమేమిటో మీకు నేను వేరే చెప్పాలా? 

ఓ బాటసారీ.. ననూ మరువకోయీ ...!

ఓ బాటసారీ ..... నను మరువకోయీ 
మజీలీ ఎటైనా ... మనుమా సుఖానా

మధ్యలో కలసి, మధ్యలోనే విడిపోయే వారిని  బాటసారి అనికాకుండా ఇంకేమంటాం! కాకపోతే, సహభాటసార్లు, కలిసినడుస్తూ , కబుర్లు చెప్పుకుంటూ ప్రయాణ కష్టాన్ని మరిచిపోవడానికే పరిమితమైతే సరే కానీ, తెలిసో తెలియకో ఒకరి హృదయంలోకి మరొక రు ప్రవేశిస్తేనో! అప్పుడింక దేని కథ దానిదే! కాకపోతే, ముందు  ఇరువురి దారులూ, తీరాలూ వేరు వేరే అయినా, హృదయ బంధం ఏర్పడ్డాక నైనా, ఇద్దరూ ఒకే బాటను ఎంచుకుని, ఇద్దరూ ఒకే తీరాన్ని చేరుకుని, ఇద్దరూ ఒకే జీవితాన్ని పంచుకుంటే అది బాగానే ఉంటుంది. అలా కాకుండా, ఏవేవో కారణాలు చెప్పుకుని,  కొద్ది కాలానికే ఎవ రి దారిన వాళ్లు వెళ్లిపోతే ఏముంటుంది?  ఆ తర్వాత నదికి ఈ దరిన ఒకరు ఆ దరిన ఒకరూ నిలబడి ‘నను మరవకోయీ ... నను మరువకోయి’ అనుకంటే మాత్రం ప్రయోజనం ఏముంటుంది? తాము మోయాల్సిన భారాన్ని తాము మోయకుండా, తాము చేయాల్సిన సాహసమేదీ తాము చేయకుండా ‘నువ్వు సుఖంగా ఉంటే చాలు ... నువ్వు సుఖంగా ఉంటే చాలు’ అని ఇరువురూ అనుకుంటే మాత్రం ప్రయోజనం ఏముంది? మానవ  జీవితంలో సామాజిక నియమాల్ని తూచా తప్పకుండా పాటించడమో,  లేదా ఉల్లంఘించడ మో,  ఉల్లంఘించడం తప్పనిపిస్తే,  అధిగమించడమో ఇవే ఉంటాయి. వాటిల్లో దేన్ని ఎంచుకుంటావనేది నీ అస్తిత్వానికీ, నీ వ్యక్తిత్వానికీ లేదా సమాజం పట్ల నీకున్న అవగాహనకు సంబంధించిన విషయం. 

సమాజానికీ - దైవానికీ బలియైుతి నేను - వెలియైుతి నేను
వగే గానీ నీపై - పగ లేది దాన
కడ మాటకైనా - నే నోచుకోనా // ఓ బాటసారీ //

ఏ సమాజంలోనైనా, వ్యక్తి వ్యక్తికీ,  వేరువేరుగా అన్వయించే సూత్రీకరణలేవీ ఉండవు. సమష్టిగానే అది కొన్ని ఆలోచనలు చేస్తుంది.. తోచిన రీతిలో  కొన్ని  నీతులూ,  కొన్ని నియమాలూ రచిస్తుంది.  వాటివల్ల ఎక్కువ మందికే మేలు జరిగినా, కొద్ది మందికైనా ఎంతో కొంత నష్టం జరగకుండా ఉండదు. రైతుకు మేలు చేసే వర్షాలు, సాఽధారణ బాటసారికి పెద్ద ఉపద్రవంలా అనిపించడం సహజం. ఏది ఎలా ఉన్నా, అటు సమాజానికీ, ఇటు దైవానికీ అంటే అనంత ప్రకృతికి  బలి అయ్యే వారు ఏదో ఒక నిష్పత్తిలో ఉండనే  ఉంటారు. వారంతా బలిపీఠాలు మోస్తూ అక్కడో ఇక్కడో కనపడుతూనే ఉంటారు. ఈ నిజాల గురించి  ఆసాంతం తెలియకపోవడం వల్ల కొంత మంది ఎదుటివారిపైన నిష్టూరాలు పోతూనే ఉంటారు. ఈ నిష్టూరాల వెనుక చాలా సార్లు, విచారమే ఉంటుంది తప్ప, పగ, ప్రతీకార భావాలు ఉండే అవకాశం చాలా తక్కువ. సామాజిక అంశాలతో,  ప్రపంచ విషయాలతో ముడివడిన ఇలాంటి సంక్లిష్ట విషయాలు చాలా వరకు మనిషి అదుపాజ్ఞలలో ఉండవు. అందువల్ల  సహజంగానే అవి మనిషిని తీరని వ్యధకు గురిచేస్తాయి. హృదయాన్ని కన్నీటి సంద్రం చేస్తాయి. ఆకాశమెత్తు శోకమూర్తిని చేస్తాయి. 

శ్రుతి చేసినావు - ఈ మూగవీణ - సుధా మాదురీ చ విచూపినావు
సదా మాసిపోనీ - స్మృతే నాకు మిగిలే- మనోవీణ నీతో గొనిపోయెదోయి // ఓ బాటసారీ // 

తీగలు తెగిన వీణను సరిచేయడానికి గానీ, తీగలు భిగించి శృతిచేయడానికి గానీ,  అంత గొప్ప కళాకౌశలమేమీ అవసరం లేదు. రాగరంజితమైన కాస్తంత హృదయముంటే చాలు. మనసు పరవశించిపోవడానికి గానీ, మరొకరి వశం కావడానికి గానీ, తీయతేనియల మాటలేమీ అవసరం లేదు. రసోన్మత్తమైన పాటలూ అవసరం లేదు. నిర్మలమైన ఒక నిండు మనసు, మరొకరి మనసు నొప్పించని మంచితనం ఉంటే చాలు! అవి ఎంతటి వారినైనా, పులకింపచేస్తాయి. వారి హృదయాల్ని అమృతమయం చేస్తాయి,. ఎప్పటికీ మరిచిపోని, ఎన్నటికీ మాసిపోని జ్ఞాపకాలను సైతం అవి ఎదలోకి వంచుతాయి.  ఆ తర్వాత జీవితాలు చేరువవుతాయా, వేరువేరుగానే ఉండిపోతాయా అన్నది వే రే విషయం కానీ, ఒకరి హృదయ వీణ మరొకరి చేతుల్లో వాలిపోవడం మాత్రం ఖాయం. చేతుల్లో వాలిన రెండు వీణలూ ఒకే గూటికి చేరతాయా? ఒకరి వీణను  ఇంకొకరు  తీసుకుని చెరోదారిన వెళ్లిపోతారా అనేది కూడా ముందుగా ఎవరూ ఏమీ చెప్పలేరు. అదంతా అప్పటి ఆ హృదయోద్వేగాల పైన, సాహసోపేతమైన వారి అడుగుల పైన ఆధారపడి ఉంటుంది. ఒకవేళ ఏ కారణంగానో  ఇద్దరూ నిస్పృహలో - విస్మృతిలో పడి ఉంటే మాత్రం అదను చూసి,  కాలమే ఒక నిర్ణయం తీసుకుంటుంది. అప్పుడింక ఇరువురూ శిరసావహించి కాల నిర్ణయానుసారం నడుచుకోవడం తప్ప  ఇద్దరిలో ఎవరికీ మరో దారే  ఉండదు! 

                                                                - బమ్మెర 

18, అక్టోబర్ 2021, సోమవారం

బంగరు నావ.. బ్రతుకు బంగరు నావ పాట | వాగ్దానం సినిమా | తెలుగు పాత పాటలు | Telugu old songs |

పాటలో ఏముంది?


నౌక, దానికది గొప్పదీ కాదు.. తక్కువదీ కాదు,  దాన్ని నడిపే నావికుడి శక్తి సామర్థ్యాలను బట్టే అది తీరానికి చేరుస్తుందా లేదా అన్నది ఆధారపడి ఉంటుంది. జీవితమూ అంతే..., దానికది గొప్పదీ కాదు, తక్కువదీ కాదు. మనిషి అనుభవమూ, అతని ఆలోచనా స్థాయిని బట్టే అది లక్షాన్ని సాధిస్తుందా లేదా అన్నది రుజువవుతుంది.  సముద్రం నిశ్చలంగా ఉన్నప్పుడు ఏ సాదాసీదా నావికుడైనా,  నౌకను అవలీలగా తీరానికి చేర్చగలడు. అలా కాకుండా, సముద్రం అల్లకల్లోలమైనప్పుడు, అడుగడుగునా సుడిగుండాలు ఎదురౌతున్నప్పుడు నావికుడి భుజబలమెంతో, అతని జ్ఞానబలమెంతో బయటపడుతుంది. జీవితమైనా అంతే, అది సాఫీగా సాగుతున్నంత కాలం, సామాన్యుడు కూడా  అన్నీ చక్కబెట్టగలడు. అది అనుకోని రీతిలో ఒడిదుడుకులకు లోనైనప్పుడు, దారిపొడవునా అగ్నిపర్వతాలు పేలుతున్నప్పుడు అతడు ఏపాటి సమర్ధుడో ఎంత యుక్తిపరుడో తేలిపోతుంది. తను బతికి, తన చుట్టూ ఉండే నలుగురికీ ఆసరాగా నిలబడటానికి ఆమాత్రం శక్తియుక్తులు ఎవరికి వారు సమకూర్చుకోవలసిందే! 1961లో విడుదలైన ‘వాగ్దానం’ సినిమా కోసం ఆత్రేయ రాసిన ఈ పాట నిండా ఈ తాత్విక ఆంశాలే ఇమిడి ఉన్నాయి. పెండ్యాల స్వరకల్పన చేసిన ఈ రసగుళిక సుశీల గళమాధుర్యాన్ని నింపుకుని, ఆరుదశాబ్దాలుగా తెలుగువారి హృదయాకాశంలో విహరిస్తూనే ఉంది. 

బంగరు నావ.. బ్రతుకు బంగరు నావ...!!


బంగరు నావ - బ్రతుకు బంగరు నావ
దాన్ని నడిపించూ ... నలుగురికీ మేలైన త్రోవ // బంగరు నావ//

నలుగురిలోకి నడవడం అంటే మనిషి ఆకాశమైపోవడమే! తనలో తాను  ఒదిగిపోవడం అంటే,  జైలు గోడల మధ్య బంధీగా పడి ఉండడమే బ్రతుకు నావను నలుగురి కోసం నడపడం అన్నది ఆ నలుగురినేదో ఉద్దరించడానికి అని కూడా కాదు సుమా! నిత్యం నలుగురి మఽధ్య ఉన్నప్పుడే, నలుగురి గురించి ఆలోచిస్తున్నప్పుడే జీవితం చైతన్యం పొందుతుంది. ఆ చైతన్యమే మనిషికి ఒక అందమైన జీవితాన్ని ఇస్తుంది.  అదీ కాక నీకు జన్మనిచ్చిన పంచభూతాల రుణం కూడా తీర్చుకోవాలి కదా! ఆకాశం కోసం నువ్వు ఏమీ చేయలేకపోయినా, నేల, నీరు, గాలి, అగ్ని ఈ నాలుగింటినీ  నిత్యం కబళించి వేస్తున్న కలుషితాలూ, కల్మషాల నుంచి ఎంతో కొంత కాపాడటం కోసమైనా,  కోసమైనా ప్రతి మనిషీ తనవంతుగా ఎంతో కొంత చేయాల్సే ఉంటుంది. ఒకవేళ  ఆ స్థాయిలో కాకపోయినా, తన చుట్టూ ఉండే నలుగురు మనుషుల కోసమైనా, తాను చేయగలంతా చేయాలి!  నిజానికి, ఆ దిశగా నడిచే  బ్రతుకు,  బంగరు నావే కాదు, అంతకన్నా వేయింతల విలువైన వజ్రాల నావ కూడా!

అనుమానం చీకటులు,  ఆవవరించినా - అపనిందల తుఫానులూ  అడ్డగించినా
కదలిపోవు కాలచక్రమాగిపోవునా - నావ నడిపించూ ... నలుగురికీ  మేలైన త్రోవ // బంగరు నావ //

ఎవరో అనుమానించారనీ, అపనిందలేవో మోపారని  క్షోభించే వారు ఎంతో  మంది! వారిలో కొందరైతే ఎవరో తమ త లనరికేసిట్లే విలవిల్లాడిపోతారు. అందుకు భిన్నంగా కొందరు, మనం సత్యవంతులం, నీతిబద్దులం కాబట్టి,  ఎవరెన్ని ఆరోపణలు చేసినా, ఎన్ని అపనిందలు మోపినా వచ్చే నష్టమేమీ ఉండదులే! అనుకుని, ఎంతో కొంత  నిబ్బరంగానే ఉండిపోతారు. అది వారి విధానమైతే కావచ్చుగానీ, నిరంతరం అపనిందలు దూసుకువచ్చే ఆ  ద్వారాల్ని మూసేయకుండా ఎప్పటికీ అలా ఉపేక్షిస్తూ ఉండిపోవడం  క్షేమదాయకమేమీ కాదు. అందువల్ల వీలైనంత త్వరగా ఆ నోళ్లను మూయించే ప్రయత్నాలు చేయాల్సే ఉంటుంది. కాకపోతే, ఆ ప్రయత్నాలన్నీ, లాంచనంగా జరిగిపోవాలే గానీ, వాటి కోసం సర్వశక్తులూ వె చ్చిస్తూ ఉండిపోకూడదు. జీవనయానమే స్థంభించిపోయే స్థితి తెచ్చుకోకూడదు. అయినా, కాలానికి తెలియని ఘటనాఘటనలంటూ లోకంలో ఏవీ ఉండవు కదా! ఆ క్రమంలో  అవసరమైన చేపట్టే చర్యల విషయంలో అది మరీ అంత నిర్లిప్తంగా ఏమీ ఉండదు కష్టాలకు కుంగక, సుఖాలకు పొంగక, అన్ని రకాల భావోద్వేగాలకూ అతీతంగా, కాలచక్రం ఎప్పుడూ మనుముందుకే సాగిపోతూ ఉంటుంది. అందుకే కాలచక్రాన్ని జీవితానికి ఒక ఆదర్శంగా తీసుకోవాలని అనుభవజ్ఞులు చెబుతుంటారు.  

అనురాగం వెన్నెలలు అంతరించినా - ఆశలన్నీ త్రాచులై కాటువే సినా 
జీవితమూ జీవించి ప్రేమించుటకే - నావ నడిపించూ ... నలగురికీ మేలైన త్రోవ // బంగరు నావ //

నిజమే! లోకంలో, అంతస్తులూ, ఐశ్వర్యాలే ముఖ్యమనుకునే వారి సంఖ్యే ఎక్కువ కావచ్చు కానీ, మమతలూ, అనురాగాలే సమస్తమనుకునే వారు కూడా లోకంలో తక్కువేమీ కాదు. ఇలాంటి వీరు, అంతకు ముందు ఎంతో గొప్ప అంతస్తులో,  మరెంతో పెద్ద ఐశ్వర్యంలో తులతూగినా మనసులో ఆ మమతల స్థానం ఎప్పటికీ తగ్గనీయరు. ఒకవేళ ఏ అనివార్య కారణం వల్లో  తాము కోరుకున్న మమకారాలు,  అనురాగాలే మసైపోయిన్నాడు, వారు నిలువెల్లా కుంగిపోతారు. మమతలు పొంగే స్థానంలో విషనాగులేవో చొర బడి, ప్రాణప్రదమైన వారిని కాటువేసినప్పుడు మాత్రం, విలవిల్లాడిపోతారు. కన్నీటిపర్యంతం అవుతారు. ఒకటి మాత్రం నిజం! ఎంత పెద్ద పాము విషమైనా, దానికీ ఒక విరుగుడు ఉంటుంది. కాకపోతే అదేమిటో మనకు తెలియకపోవచ్చు. అదేదో కనిపెట్టి,  ఆ విషనాగుల కోరలు పెరికేియవలసిందే! నిజానికి,  ఎన్ని కష్టాలున్నా, ఎన్ని బాధలున్నా, జీవితం చాలా గొప్పది!  ఆ జీవితాన్ని సంపూర్ణంగా జీవించాల్సిందే! ఆ జీవితంలోంచి జాలువారే ఆ ప్రేమ రస ఝరుల్లో పునీతం కావల్సిందే! కేవలం మనుగడ నైపుణ్యాలతోనే సంతుష్టిని పొందకుండా, ఉన్నతోన్నతమైన  తాత్విక దారుల్లో  అడుగులు  వేయగలిగితే, జీవితం సాఫల్యమవుతుంది.  ఆ జ్ఞానం, తననే కాదు,  తన చుట్టూ ఉండే మరో నలుగురిని కూడా కచ్ఛితంగా,  కాంతి తీరాలకు చేరుస్తుంది. 

కనులున్నది కన్నీటికి కొలను లౌటకా - వలపన్నది విఫలమై విలపించుటకా? 
దొరకబోని వరము బ్రతుకు మరణించుటకా? నావ నడిపించూ... నలుగురికీ మేలైన త్రోవ // బంగరు నావ //

ప్రకృతి ఎందుకంత అంత కష్టపడి మనిషిని అంత అపురూపంగా తయారుచేసింది?  ఆ సిద్ధం చేసుకున్న ఆ వినూత్న రూపాన్ని తన వద్దే ఉంచుకోకుండా భూమ్మీదికి ఎందుకు పంపించింది.  ఈ మనిషి, తన సృష్టిలోని కోటానుకోట్ల సౌందర్యాల్నీ, దాని మాధుర్యాల్నీ, ఆమూలాగ్రం ఆస్వాదించాలని కదా!, ఆ కారణంగానే కదా మనిషికి ఇంతటి శక్తివంతమైన నేత్రాలనూ, మహాశక్తివంతమైన జ్ఞాననేత్రాలనూ ప్రసాదించింది! ఇంతా చేస్తే మనుషులు ఏంచేస్తున్నారు? వారిలో అత్యధిక సంఖ్యాకులు, ఏవేవో కారణాలు చెప్పుకుంటూ జీవితమంతా ఏడుస్తూనే గడిపేస్తున్నారు.  సంపదంతా ఽ అడుగంటిపోయిందనో, ప్రేమ విఫలమైనదనో,  ఏ అపురూప వరమో, చేజారిపోయిందనో వగచి వగచి కొడిగట్టిన దీపమవుతున్నారు. అదేమిటో గానీ, మనిషి, ప్రేమలన్నీ కడకు దుంఖాల్ని మూటగట్టుకోవడానికే నన్నట్లు, అసలు కళ్లున్నది కన్నీటి సాగరాలు కావడానికే నన్నట్లు కనలిపోతున్నాడు.  అహోరాత్రులూ ఏడుస్తూ, తన చుట్టూ ఉండేవారిని కూడా ఏడిపిస్తూ, కాలం వెలిబుచ్చుతున్నాడు. జరగాల్సింది ... ఇది కాదు కదా! తన జీవితాన్ని అందంగా మలుచుకుంటూనే, . తన తోటి నలుగురి జీవితాల్నీ అందంగా మలచగలగాలి. నిజానికి ఏ జీవితమైతే ఏమిటి... దేనికది అదో లోకమే కదా!  నువ్వు చేయూతనిచ్చి నిలబెట్టిన ఆ నాలుగు లోకాల మధ్య నువ్వు నిలబడి, ఆ గొప్ప ఆహ్లాదాన్ని పొందగలిగితే,  అంతకు మించిన ఆనందకరమైన స్థితి ఏ మనిషి జీవితంలోనైనా ఇంకేముంటుంది? 

                                                                - బమ్మెర 

6, అక్టోబర్ 2021, బుధవారం

ఇది తొలిరాత్రి ... కదలని రాత్రి ...! పాట | మజ్ను సినిమా | తెలుగు పాత పాటలు | Telugu old songs |

పాటలో ఏముంది? 




దేనికైనా ఒక ప్రారంభం ఉంటుంది. కాకాపోతే, కొన్ని ప్రారంభాలు మనకు తెలిసి జరిగితే,  మరికొన్ని మనకు తెలియకుండా జరిగిపోతాయి. మన జన్మ మనకు తెలియకుండా జరిగిన ప్రారంభమే కదా! అయితే, మనకు తెలియకుండా జరిగే ప్రారంభాల్లో పెద్దగా మాటలేమీ ఉండవు. అక్కడ ఎక్కువగా మౌనమే రాజ్యమేలుతుంది. అదే మనకు తెలిసి జరిగే ప్రారంభాల్లో, చాలా మాటలు ఉంటాయి. ఒక్కోసారి పెద్ద పెద్ద ప్రసంగాలే ఉంటాయి. మామూలుగా అయితే, ఒకరికొకరు చెప్పుకునే కథలే ఉంటాయి. కథ అంటే జరిగిపోయినవి అనే కాదు కదా! జరగబోయే లేదా జరగాలని కోరుకునే వాటి  గురించిన ఊహల్ని కూడా  కథలుగా చెప్పుకోవచ్చు. అయితే, అన్ని కథలూ, ఆశించినట్లు సాగవు కదా! కొన్ని కథలైతే,  ఆశించినదానికి పూర్తి విరుద్ధంగా ఉంటాయి. ఒక్కోసారి అవి రాతికొండలు  సైతం,  కన్నీరు రాల్చేటంత పరమ విషాదమయంగా ఉంటాయి. 1987లో విడుదలైన ‘మజ్ను’ సినిమాలోని ఈ పాట అలాంటి విషాదానికి ప్రతిరూపమే! దాసరి నారాయణ రావు రాసిన ఈ పాటకు లక్ష్మీకాంత - ప్యారేలాల్‌ బాణీ కడితే, బాలసుబ్రహ్మణ్యం తన గొంతుతో భాస్వరమే ఒలికించాడు. పెద్ద మనసుతో వింటే గానీ, ఆ బాదేమిటో బోధపడదు!!

ఇది తొలిరాత్రి ... కదలని రాత్రి ...!


ఇది తొలిరాత్రీ... కదలని రాత్రీ ...
ప్రేయసి రావే ,.,. ఊర్వశి రావే.... ప్రేయసి రావే... ఊర్వశి రావే...
నీవు నాకు... నేను నీకు చెప్పుకున్న కథల రాత్రీ.....

తొలిరాత్రి అనగానే కొందరు అదేదో అంటే దేహాల విషయం,  ఆ దేహాల్ని అంటిపెట్టుకున్న మనసు విషయమే అనుకుంటారు. కొందరి విషయంలో అదే నిజం కావచ్చు. కానీ, మరికొందరిలో విషయం పూర్తిగా వేరవుతుంది.  అది తనవూ, మనసుల  పొలిమేరలు దాటి విషయం ఆత్మగతమై అది మొత్తం జీవితాన్నే ఆవహిస్తుంది. జీవితాకాశాన్నే చుట్టేస్తుంది. ఆకాశం అంటే అన్నిసార్లూ వెన్నెల రాజ్యం అనే కాదు కదా! కొందరి విషయంలో కళ్లు తెరిచినా, మూసినా ఒకటే అయ్యే కటిక గాఢాంధకార లోకమది! అదేదో  గ్రహాంతరాలంలో ఏర్పడిన సంక్షోభ పరిణామం అని కూడా కాదు. ఇది హృదయాల మధ్య ఏర్పడిన కార్చిచ్చు పలితం! అక్కడ కమ్మేసినది.... అపార్థాలతో పెల్లుబికిన అనర్థాల అగ్ని పర్వతాలు బ్రద్దలైనప్పటి భీభత్సపు చీకటి.  తప్పెవరిది? అనే  ప్రశ్న ఇక్కడ అప్రదానం. తప్పు ఒకసారి ఆ వైపున ఉండవచ్చు. ఒకసారి ఈ వైపున ఉండవచ్చు ఒక్కోసారి రెండు వైపులా ఉండవచ్చు. మొత్తంగా చూస్తే, ఇరువైపులా అంతకు ముందెన్నడూ అనుభవంలోకి రాని ఘటనల్ని ఎలా ఎదుర్కోవాలో తెలియక, బెంబేలెత్తిన హృదయాలు వేసిన తప్పటడుగులే కనిపిస్తాయి.  .    

వెన్నెలమ్మా దీపాన్నీ ఆర్పమన్నదీ ... మల్లెలమ్మా  పరదాలు మూయమన్నదీ 
ధూపమేమో మత్తుగా తిరుగుతున్నదీ .... దీపమేమో విరగబడి నవ్వుతున్నదీ... 
నీ రాక కొరకు తలుపు ... నీ పిలుపు కొరకు పానుపు
పిలిచి పిలిచి - వేచి వేచి -  ఎదురుచూస్తున్నవీ .... 
ప్రేయసి రావే ... ఊర్వశి రావే.... ప్రేయసి రావే... ఊర్వశి రావే

పరదాలు మూయమని చెబుతున్న మల్లెలమ్మను చూసి, గదిలో మత్తుగా తిరుగుతున్న ధూపాన్ని చూసి, చివరికి తననే ఆర్పేయమని చెబుతున్న వెన్నెలమ్మను చూసి దీపం పగలబడి నువ్వుతోంది. ఎందుకంటే, గదిలోని దీపానికి మాత్రమే అసలు కథ తెలుసు. ఆ దీపాన్నే ఆర్పేస్తే,  కావాలనుకున్నప్పుడు ఆ కథ చెప్పేదెవరు? అందుకే వెన్నెల అమాయకత్వాన్నీ, మల్లెల బేలతనాన్నీ చూసి దీపం విరగబడి నవ్వుతోంది. ప్రేమికులు ఇద్దరూ ఎవరి దారిన వారు వెళ్లిపోయారనీ,  ఎవరి లోకంలో వారు ఉన్నారని అన్నింటికన్నా ముందు తెలిసింది దీపానికే! ఎందుకంటే కళ్లింత చేసుకుని గదిలో ఉన్నది తానొక్కతే కదా! ఆకాశంలో తిరిగే వెన్నెలకు గానీ, తోటల్లోనో, లేదా పొదరిల్లలోనో తలలూపే మల్లెలకు గానీ, అసలు విషయాలు ఏం తెలుసు? అందరి తొలిరాత్రుల్లాంటిదే వీరి తొలిరాత్రి కూడా అన్న భ్రమలో, ఆ తాలూకు మత్తులో ధూపం గదినంతా చుట్టేస్తోంది. కానీ, ఆ ఇద్దరూ ఎప్పుడో దూరమైపోయారు కదా! అందుకే ఆ తంతులేవీ వీరి వంతున లేవనే క టోర సత్యం ఒక్క దీపానికే తెలిసింది.  ప్రేమికులు చివరికి నేస్తాలుగా  కూడా మిగలని వైచిత్రి గురించి ఒక్క దీపానికే తెలిసింది. తలుపులూ, పానుపులూ ఎంత పిలిచినా, ఎంత ఎదురుచూసినా, రావలసిన వారెవరూ రానే రారని ఒక్క దీపానికే బోధపడింది. అందుకే ఎవరేమనుకుంటున్నా, పట్టించుకోకుండా దీపం పగలబడీ, విరగబడీ నవ్వుతోంది.  అన్ని దశల్లోనూ నవ్వేదీ, నవ్వగలిగేదీ లోకంలో వేదాంతి ఒక్కడే కదా! ఆ దీపాన్ని ఇప్పుడు మనం ఏమని పిలవాలి? వేదాంతి అనేగా!!, నిత్యం వేదాలూ, ఉపనిషత్తులూ మారుమోగే చోట మసలే దీపానికి వేదాంతం అబ్బకుండా ఉంటుందా మరి! 

వెన్నెలంతా అడవి పాలు కానున్నదీ ...  మల్లె మనసు నీరుకారి వాడుతున్నదీ 
అనురాగం గాలిలో దీపమైనదీ - మమకారం మనసునే కాల్చుతున్నదీ 
నీ చివరి పిలుపు కొరకు .. ఈ చావురాని బతుకు....
చూసిచూసి వేచివేచి వేగిపోతున్నదీ... 
ప్రేయసి రావే... ఊర్వశి రావే... ప్రేయసి రావే... ఊర్వశి రావే....!

ఎంత గొప్ప గాయకుడైతే ఏముంది? ఆస్వాదించే శ్రోతలే లేకపోతే, అతని గొంతును మూగతనమే ఆవహిస్తుంది.  ఎంత గొప్ప నర్తకి అయితే ఏముంది? ఆ నాట్యాన్ని వీక్షించే ప్రేక్షకులే లేకపోతే, ఆమె శరీరం కదలక మెదలక పడి ఉండే శిలారూపం అయిపోతుంది.  మనసున్న మనిషి కోసం కురవాలని కోరుకునే వెన్నెలకు ఆ స్పందనలే లేని మనుషులు ఎదురైతే ఏం చేస్తుంది? మనసు విరిగి,  మానవ సమాజాన్ని వదిలేసి, అడవి బాట పడుతుంది. పరిమళాల్ని ఆస్వాదించే హృదయాలే లేకపోతే, పూలు నీరుకారిపోక ఏంచేస్తాయి? గాలిలో పెట్టిన దీపమైనా అంతే కదా! అది ఉన్నట్లూ కాదు ... అది లేనట్లూ కాదు... ఎందుకేంటే, అది ఎప్పటిదాకా వెలుగుతుందో, ఏ క్షణాన ఆరిపోతుందో తెలియదు.  గాలిలో పెట్టిన అనురాగ దీపం కూడా అంతే మరి! అది ఎప్పటిదాకా ఉంటుందో, ఎప్పుడు ఆరిపోతుందో  తెలయదు. అధేమిటో గానీ, ఈ మమకారాల కోసం తపించే మనసులు చాలా సార్లు ఆ మమకారాల మంటల్లోనే కాలిపోతుంటారు.  తన విషయంలో కూడా అదే జరగకబోతోందని తెలిసి తెలిసి కూడా మనిషిలో ఆ ఎదురు చూపులు ఆగిపోవు. ఎప్పటి కైనా తాననుకున్నట్లు జరగకపోతుందా.. అని,  కడ ఊపిరి దాకా కనిపెట్టుకునే ఉంటాడు. కానీ, ఎదురు చూపంటే, అది అగ్ని సరస్సులో ఈదడం లాంటిది!  ఇలాంటి విషయాల్లో నమ్మకం అంటే, అది గుండెను కోస్తున్న రంపం లాంటిది! నమ్మకాలన్నీ నిజాలయ్యే గ్యారెంటీ  ఏమీ ఉండదు. అలాగని  వాటిలో ఏ  ఒక్కటీ నిజం కాదని కూడా చెప్పలేం! వాటిల్లో ఏవో కొన్ని నిజమైనా కావచ్చు. అందుకే నూటిలో, కోటిలో ఒకటిగా తన ఆశే నెరవేరవచ్చు కదా! అనుకుంటున్నాడీ భగ్నప్రేమికుడు.  మనమైనా,  మరీ అంత నిర్లిప్తంగా ఉండిపోవడం ఎందుకు? అతని ఆశలు నిజం కావాలని ఆశిద్దాం! మనస్పూర్తిగా ఆశీర్వదిద్దాం ! వారి కలలకు ఎంత శక్తి ఉందో, కాలం మనసులో ఏముందో, అతని పట్ల  ఎంత సానుకూలంగా వ్యవహరిస్తుందో అదీ చూద్దాం!!

                                                                    - బమ్మెర